Chi tiết bài viết

Cách xác minh mốc giới bền vững để tránh tranh chấp do bản đồ sai lệch, theo Luật sư Nguyễn Thành Huân – Giám đốc Công ty Luật sư 11, đòi hỏi hộ gia đình phải kiểm tra thực địa và lưu trữ hồ sơ pháp lý đầy đủ. Bài viết hướng dẫn chi tiết quy trình xác định ranh giới, cách lập mốc bền vững và biện pháp phòng ngừa rủi ro khi bản đồ địa chính không trùng khớp thực tế.

1. Vì sao phải xác minh mốc giới bền vững khi bản đồ có sai lệch?

Theo Luật sư Nguyễn Thành Huân – Giám đốc Công ty Luật sư 11, tranh chấp đất đai thường phát sinh do bản đồ địa chính được lập vào thời điểm cũ, số hóa chưa đồng nhất hoặc ranh giới thực tế thay đổi theo thời gian. Khi bản đồ sai lệch, việc xác định mốc giới bền vững sẽ giúp người sử dụng đất bảo vệ quyền lợi và hạn chế rủi ro pháp lý.

Từ khóa “cách xác minh mốc giới” và các từ khóa phụ như “mốc giới bền vững”, “tranh chấp đất đai” cần được hiểu gắn với quy định về bản đồ địa chính tại khoản 1 Điều 3 Luật Đất đai 2024 . Luật sư 11 khuyến nghị người dân phải chủ động thiết lập ranh giới ngay từ đầu để tránh bị coi là lấn chiếm hoặc sử dụng đất sai mốc.

2. Các bước xác minh mốc giới đất theo đúng quy trình pháp lý

Để xác minh ranh giới chính xác và có giá trị pháp lý, người sử dụng đất nên thực hiện đầy đủ 4 bước:

1. Đối chiếu thông tin trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
   Giấy chứng nhận là căn cứ xác lập quyền theo Điều 21 Luật Đất đai 2024. Đây là tài liệu đầu tiên cần kiểm tra trước khi đo đạc.

2. Kiểm tra bản đồ địa chính và hồ sơ đo đạc tại UBND cấp xã
   Theo quy định, bản đồ địa chính là tài liệu chính thức phục vụ quản lý và giải quyết tranh chấp. Nếu có nghi ngờ sai lệch, hộ gia đình có thể đề nghị trích lục hoặc đối chiếu thông tin.

3. Đo đạc thực địa bởi đơn vị có chuyên môn
   Theo Luật sư uy tín Thành phố Hồ Chí Minh, việc đo đạc phải bảo đảm trắc địa chuẩn hóa để tạo cơ sở cho việc thiết lập mốc giới bền vững và làm bằng chứng khi xảy ra tranh chấp.

4. Lập biên bản xác định ranh giới, có xác nhận của hộ liền kề
   Đây là bước cực kỳ quan trọng. Biên bản nên nêu rõ chiều dài – chiều rộng – vị trí mốc và có chữ ký giáp ranh để loại bỏ tranh chấp sau này.

Luật sư 11 khuyến nghị nên thực hiện đo đạc đồng thời với các hộ liền kề để tạo sự minh bạch và giảm nguy cơ tranh chấp.

3. Cách xây dựng mốc giới bền vững để tránh thay đổi theo thời gian

Mốc giới bền vững phải bảo đảm độ ổn định vật lý và giá trị chứng minh pháp lý. Người sử dụng đất nên áp dụng:

• Dùng vật liệu bền như bê tông, thép mạ kẽm, cọc granite.

• Gắn thẻ nhận diện (ID, tọa độ GPS, ngày cắm mốc).

• Ghi chép vào sổ theo dõi mốc giới kèm hình ảnh.

• Bảo quản khu vực mốc, không trồng cây lớn hoặc để công trình tác động vào mốc.

Theo Luật sư Nguyễn Thành Huân – Giám đốc Công ty Luật sư 11, việc gắn tọa độ GPS lên mốc và đối chiếu với bản đồ địa chính sẽ giúp chứng minh ranh giới khi có sai lệch bản đồ số hoặc thay đổi bản đồ qua nhiều lần chỉnh lý.

4. Cách lưu trữ hồ sơ mốc giới để chứng minh khi tranh chấp xảy ra

Lưu trữ đầy đủ hồ sơ là yếu tố quan trọng để bảo vệ quyền sử dụng đất theo Điều 11 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 về chứng cứ và chứng minh . Hồ sơ nên bao gồm:

• Bộ ảnh trước – sau khi cắm mốc.

• Biên bản đo đạc thực địa.

• Bản đồ trích đo thửa đất.

• Biên bản xác nhận giáp ranh.

• Hóa đơn dịch vụ đo đạc.

Luật sư uy tín Thành phố Hồ Chí Minh lưu ý rằng các tài liệu này phải được lưu cả bản cứng và bản mềm (PDF) để bảo đảm không bị hư hỏng, thất lạc khi cần sử dụng tại Tòa.

5. Xử lý thế nào khi bản đồ sai lệch so với ranh giới thực tế?

Khi phát hiện sự không khớp giữa bản đồ địa chính và mốc giới thực tế, người dân có thể:

1. Gửi đơn đề nghị kiểm tra và chỉnh lý dữ liệu địa chính
   Cơ quan quản lý đất đai cấp xã/huyện sẽ đối chiếu hồ sơ và thực địa để điều chỉnh.

2. Đề nghị đo đạc lại theo quy trình kỹ thuật
   Việc đo đạc lại sẽ tạo ra bản đồ trích đo mới để thay thế bản đồ cũ.

3. Hòa giải tranh chấp nếu có hộ liền kề phản đối
   Hòa giải là thủ tục bắt buộc theo Luật Đất đai 2024 trước khi yêu cầu Tòa án giải quyết.

4. Khởi kiện ra Tòa nếu tranh chấp không được giải quyết
   Căn cứ Điều 4 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, người dân có quyền yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Luật sư 11 nhận thấy phần lớn tranh chấp có thể giải quyết sớm nếu người dân chứng minh được mốc giới đã được cắm đúng từ đầu và có hồ sơ đầy đủ.

Căn cứ pháp lý

• Khoản 1 Điều 3 Luật Đất đai 2024.

• Điều 21, Điều 95, Điều 98 Luật Đất đai 2024.

• Điều 11, Điều 95 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.

• Các quy định liên quan của Bộ luật Dân sự 2015 về bảo vệ quyền dân sự.

Kết luận

Xác minh và lưu trữ mốc giới bền vững là biện pháp quan trọng để tránh tranh chấp phát sinh từ bản đồ sai lệch. Khi người sử dụng đất thực hiện đúng quy trình đo đạc – cắm mốc – lưu trữ hồ sơ, quyền sử dụng đất sẽ được bảo đảm vững chắc theo quy định pháp luật.

Luật sư Nguyễn Thành Huân

            Giám đốc Công ty TNHH Luật sư 11 - https://luatsu11.vn/